Limanowa, leżąca w Beskidzie Wyspowym z pewnością pod względem zabytkowej tkanki miejskiej nie może równać się z czołowymi tego typu ośrodkami w Małopolsce. Nie oznacza to jednak, iż nie ma tu nic ciekawego do zwiedzenia. Wręcz przeciwnie, to kilkunastotysięczne miasto może pochwalić się bardzo cennymi zabytkami, z których to bez wątpienia najcenniejszym jest Sanktuarium pw. Matki Boskiej Bolesnej.
W roku 1513 niejaki Achacy Jordan herbu Trąby doprowadził do powstania pierwszej parafii. Drewniany kościół służył tutejszym mieszkańcom bardzo długo, bo aż do roku 1769, kiedy doszczętnie strawił go pożar. Z całego wnętrza ostała się jedynie figura Matki Bożej Bolesnej oraz gotycka chrzcielnica. Nowy jednonawowy kościół z wieżą, również o konstrukcji drewnianej, przetrwał z kolei do roku 1909, kiedy podjęto decyzję o jego rozbiórce.
Gorącym zwolennikiem murowanej świątyni, którą wzniesiono według projektu znakomitego architekta Zdzisława Mączeńskiego był wielce zasłużony dla całego miasta i regionu, proboszcz Kazimierz Łazarski. Nawiązywać ona miała w dużym stopniu do drewnianego budownictwa o typowo góralskim charakterze. Słowo słało się ciałem – 6 października 1921 roku ówczesny biskup tarnowski Leon Wałęga dokonał jej konsekracji.
Wnętrze kościoła odbiega nieco od pozostałych w tym regionie, dając poczuć większego ducha regionalizmu a zarazem polskości, widocznego chociażby w witrażach, różnego rodzaju rzeźbach, polichromiach. Przy ołtarzu głównym podziwiać można kilkusetletnią, słynącą z wielu łask rzeźbę Matki Bożej Bolesnej, trzymającą na kolanach umęczone ciało Jezusa Chrystusa.
Niezwykłe wydarzenie w dziejach świątyni miało miejsce 11 września 1966, kiedy to Karol Wojtyła, ówczesny metropolita krakowski dokonał koronacji Najświętszej Panny Limanowskiej. W wyniku kradzieży korony – ponownej jej rekoronacji 22 czerwca 1983 roku, dokonał już jako Papież Jan Paweł II. Od 1991 roku świątynia nosi tytuł Bazyliki Mniejszej, zaś od 2018 roku pełni ona również funkcję kolegiaty.
Co warte podkreślenia, w ostatnich latach Kult Matki Bożej jest niezwykle żywy, a pielgrzymów zarówno z kraju, jak i zagranicy znacząco przybywa.
Drodzy Pielgrzymi! Nie bądźcie zatem obojętni. Otwierajcie swoje serca na łaski płynące dzięki Matce Boskiej Bolesnej ukrytej w limanowskiej świątyni.
